شکل مدفوع در سندروم روده تحریک پذیر
۲۴ شهریور ۱۴۰۱
بحث در مورد ویژگی های مدفوع ممکن است موضوعی نباشد که بتوان راحت در مورد آن حرف زد یا در یک جمع دوستانه در این مورد از بقیه سوال پرسید!
در عین حال، شکل مدفوع در سندرو روده تحریک پذیر می تواند نشان دهنده نکات مهمی در مورد سلامتی مان باشد.
اما مدفوع نرمال چگونه است؟
ویژگی های مدفوع سالم
برای اینکه متوجه شوید آیا مدفوع شما سالم است یا خیر باید با ویژگی های مدوفع سالم آشنا شوید.
تعداد دفع: تعداد دفعات مدفوع، تا حد زیادی به هر فرد بستگی دارد اما به طور کلی، از 3 بار در روز تا 3 بار در هفته طبیعی است. در هر حال، تغییر ناگهانی در عادات روده ای می تواند نشان دهنده مشکلی باشد و حتما بایستی بررسی گردد.
بافت مدفوع: بافت مدفوع باید نرم و خمیری باشد به طوری که بتواند به راحتی دفع شود (تخلیه مدفوع به طور معمول نباید بیش از 1 دقیقه طول بکشد). اگر مدفوع خیلی شل و آبکی باشد، اسهال و اگر خیلی سفت و خشک باشد، حالت یبوست گفته می شود.
رنگ مدفوع: رنگ طبیعی مدفوع در طیف قهوه ای است مگر اینکه غذای خاصی مانند چغندر خورده باشید!
دفع گاز: دفع گاز روده نشان دهنده سلامت دستگاه گوارش است. با این حال، در افراد مبتلا به IBS ممکن است نفخ و دفع گاز روده تا حد زیادی افزایش یافته و مشکل ساز شود. در این حالت، ایجاد تغییرات رژیمی زیر نظر متخصص تغذیه می تواند کمک کننده باشد.
سندروم روده تحریک پذیر (IBS) چیست؟
سندروم روده تحریک پذیر (IBS) یک اختلال مزمن و شایع دستگاه گوارش است. IBS با دل درد، نفخ و تغییر عادات روده ای (اسهال یا یبوست و یا ترکیبی از هر دو) شناخته می شود.
جالب است بدانید که زنان دو برابر مردان به IBS مبتلا می شوند.
برای مطالعه بیشتر در مورد سندروم روده تحریک پذیر این مطلب را بخوانید.
همچنین می توانید با متخصصین تغذیه پازیتیو صحبت کنید و مشاوره اختصاصی دریافت کنید.
شکل طبیعی مدفوع در سندروم روده تحریک پذیر
شکل غالب مدفوع در افراد مبتلا به IBS را می توان با استفاده از شاخص فرم مدفوع بریستول (BSFS) تشخیص داد و به این ترتیب، IBS به 4 دسته طبقه بندی می شود:
مدفوع سفت و توده ای
سندروم روده تحریک پذیر با یبوست غالب (IBS-C): حداقل 25% اوقات، شکل مدفوع به حالت یبوست (موارد 1 و 2) و کمتر از 25% اوقات به حالت اسهال (موارد 6 و 7) است.
مدفوع شل و آبکی
سندروم روده تحریک پذیر با اسهال غالب (IBS-D): حداقل 25% اوقات، شکل مدفوع به حالت اسهال (موارد 6 و 7) و کمتر از 25% اوقات به حالت یبوست (موارد 1 و 2) است.
شکل مدفوع ترکیبی
سندروم روده تحریک پذیر با ترکیبی (IBS-M): ترکیبی از اسهال و یبوست.
شناخت شکل غالب مدفوع در افراد مبتلا به IBS به انتخاب مداخلات درست تغذیه ای نیز کمک می کند.
البته نوع دیگری از سندروم روده تحریک پذیر (IBS-U) وجود دارد نوع قالبی از مدفوع در آن وجود ندارد.
نمودار مدفوع بریستول (BSC) چیست؟
نمودار مدفوع بریستول (Bristol Stool Chart) یک ابزار پزشکی است که برای فرم مدفوع انسان را به 7 دسته طبقه بندی می کند.
درواقع، شکل مدفوع یکی از نشانه های مهم در بسیاری از بیماری ها و اختلالات گوارشی از جمله سندروم روده تحریک پذیر است.
نمودار مدفوع بریستول برای اولین بار در سال 1997 طراحی شد. این نمودار، در کارهای تحقیقاتی و بالینی زیادی مورد استفاده قرار می گیرد و عمدتا میزان اثرگذاری درمان های مختلف بیماری های گوارشی را با آن ارزیابی می کنند.
شکل طبیعی مدفوع در نمودار بریستول
مطابق نمودار مدفوع بریستول که در سایت پازیتیو دیدید:
نوع 1 و 2 نشان دهنده شکل مدفوع در حالت یبوست.
نوع 3 و 4 و 5 نشان دهنده شکل طبیعی مدفوع.
نوع 6 و 7 نشان دهنده شکل مدفوع در طیف های مختلف اسهال است.
بنابراین شکل طبیعی مدفوع در حالتی که اختلالی در دستگاه گوارش وجود نداشته باشد، بایستی چیزی شبیه نوع 3 و 4 تا 5 باشد. حالا سوالی که پیش می آید این است که به جز این مورد، ویژگی های مدفوع سالم چیست؟
رنگ مدفوع سالم یکی دیگر از ویژگی های مهم مدفوع است که به موارد زیادی از جمله رژیم غذایی، مکمل ها و داروهای مصرفی و میزان تولید و ترشح اسیدهای صفراوی بستگی دارد.
بنابراین، رنگ مدفوع سالم تمام طیف قهوه ای یا حتی کمی به سمت سبز در نظر گرفته می شود.
فرق اسهال و یبوست
یکی از مواردی که با آن می توان به وضعیت عادات روده ای از لحاظ اسهال/ یبوست پی برد، استفاده از نمودار مدفوع بریستول است.
نمودار مدفوع بریستول عمدتا برای افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر استفاده می شود و کاربردهای خوبی دارد.
نکته ای که در این زمینه باید بدانیم این است که نمودار مدفوع بریستول تنها شکل مدفوع را مشخص کرده و به ما اطلاعاتی در مورد تعداد دفع مدفوع و عملکرد روده نمی دهد.
احساس دفع مدفوع معمولا 30 دقیقه پس از غذاخوردن (عمدتا صبحانه) شروع می شود؛ اما در افراد مختلف نیز متفاوت است.
اغلب افراد عملکرد طبیعی روده را با دفع منظم روزانه مدفوع تعریف می کنند.
دفع مدفوع روزانه برای بیشتر مردم طبیعی است اما تا 3 روز یکبار هم دفع مدفوع طبیعی در نظر گرفته می شود. درواقع، تعریف دفع طبیعی مدفوع این است:
رفتن به توالت از 3-1 بار در روز تا 3 بار در هفته به صورتی که مدفوع حالت فرم یافته، نرم و با رنگی طبیعی باشد.
پس با این شاخص مهم، بیش از 3 بار در روز دفع مدفوع به عنوان اسهال و کمتر از 3 بار در هفته دفع مدفوع به عنوان یبوست در نظر گرفته می شود.
کنترل و درمان سندروم روده تحریک پذیر
درنهایت باید بدانید که تا به الان درمان قطعی دارویی برای اختلال IBS پیدا نشده است.
بهترین و ماندگارترین روش کنترل علائم، پیروی از اصلاحات سبک زندگی و رعایت رژیم low-FODMAP زیرنظر متخصص تغذیه است.
درواقع، الگوی غذایی و تغذیه بیشترین تاثیر را در بهبود یا تشدید علائم IBS دارد و در عین حال، هیچ دو فرد مبتلا به این سندروم را نمی‌توانید پیدا کنید که میزان تحملشان به غذاهای مختلف یکی باشد.
متخصصین تغذیه پازیتیو طی جلسات مشاوره، بهترین برنامه غذایی را با توجه به شرایط شما برایتان تنظیم خواهند کرد.
منابع
منبع
